By ft
Η κοινωνία των μελισσών αποτελείται από τη βασίλισσα (η οποία είναι η μόνη σεξουαλικά ενεργή μέλισσα θηλυκού γένους), τις εργάτριες και τους κηφήνες. Κάθε αποικία έχει μόνο μία ενεργή βασίλισσα.
Ο πρωταρχικός σκοπός της βασίλισσας είναι να αναπαραχθεί. Η βασίλισσα ζευγαρώνει μόνο μία ή δύο φορές στη ζωή της (αλλά με πολλούς κηφήνες) και το ζευγάρωμα γίνεται κατά τις πρώτες ημέρες της. Μετά το ζευγάρωμα που γίνεται στον αέρα με τους κηφήνες, αποθηκεύει το σπέρμα τους σε μια ειδική περιοχή του σώματός της και μπορεί να γεννά τα αυγά της για το υπόλοιπο της ζωής της (3-5 χρόνια).
Ο δεύτερος σκοπός της βασίλισσας είναι να οργανώσει και να παρακινήσει (μέσω των φερομονών) τις μέλισσες εργάτριες να ολοκληρώσουν τον σκληρό φόρτο εργασίας της κυψέλης. Οι εργάτριες (σεξουαλικά υποανάπτυκτα θηλυκά) είναι υπεύθυνες για σχεδόν όλη την απαιτούμενη βαριά εργασία της κυψέλης. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να προσέχουν την κυψέλη, να εμποδίζουν τους εισβολείς, να διεξαγάγουν το χτίσιμο της κηρήθρας, να φροντίζουν τη βασίλισσα, να καθαρίζουν, να στιλβώνουν, να ταΐζουν τον γόνο, να αποθηκεύουν, να συλλέγουν νέκταρ, γύρη και νερό, να «μασάνε» το νέκταρ και να το μετατρέπουν σε μέλι μέσω ενζύμων, να ρυθμίζουν τη θερμοκρασία μέσα στην κυψέλη με τα φτερά τους και πολλά άλλα.
Ο μόνος σκοπός των κηφήνων είναι να γονιμοποιήσουν παρθένες βασίλισσες. Οι κηφήνες δεν έχουν κεντρί, επομένως δεν μπορούν να φυλάξουν την κυψέλη ενάντια στους εισβολείς. Δεν συμμετέχουν σε καμία άλλη χρήσιμη λειτουργία της κυψέλης εκτός από το ζευγάρωμα με παρθένες βασίλισσες.
Η βασίλισσα είναι μεγαλύτερου μεγέθους από τον κηφήνα και διπλάσια σε μέγεθος από τις εργάτριες. Ένας μελισσοκόμος μπορεί σχετικά εύκολα να εντοπίσει τη βασίλισσα: εκτός από το διαφορετικό μέγεθος, σχήμα και χρώμα, οι εργάτριες μέλισσες συχνά περικυκλώνουν τη βασίλισσα σε μικρή απόσταση, δείχνοντας σεβασμό και επιτρέποντάς της να περπατήσει χωρίς προβλήματα στον χώρο. Μπορούν επίσης να την ταΐζουν στο στόμα με βασιλικό πολτό κατά τη διάρκεια της άνοιξης. Τον υπόλοιπο χρόνο, προσφέρουν γύρη και μίγμα μελιού στη βασίλισσα.
Η μέση βασίλισσα ζει 3-5 χρόνια, αλλά μπορεί να γεννήσει αυγά σε καλό ρυθμό (200.000 αυγά ετησίως) μόνο κατά τα πρώτα 2-3 χρόνια της ζωής της. Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε μια νεαρή και ακμάζουσα βασίλισσα στην κυψέλη μας (κατά προτίμηση μέχρι 2 ετών). Μια βασίλισσα μπορεί να παράγει γονιμοποιημένα ή αγονιμοποίητα αυγά. Τα αγονιμοποίητα αυγά γίνονται κηφήνες, ενώ τα γονιμοποιημένα αυγά γίνονται εργάτριες ή νέες βασίλισσες.
